برند پمپ دنده ای
پمپ‌های دنده‌ای از انواع پمپ‌های جابجایی مثبت هستند که با استفاده از چرخش دنده‌ها، سیالات را از بخش مکش به تخلیه انتقال می‌دهند. این پمپ‌ها از اجزایی مانند چرخ‌دنده محرک، چرخ‌دنده هرزگرد، پوسته، شفت، شیر اطمینان و ورودی و خروجی تشکیل شده‌اند. پمپ‌های دنده‌ای به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند: پمپ دنده‌ای داخلی و پمپ دنده‌ای خارجی. همچنین پمپ‌هایی مانند لوب پمپ، ژیروتور و پمپ پیچی نیز عملکردی مشابه دارند و در دسته پمپ‌های جابجایی مثبت قرار می‌گیرند.
پمپ‌های دنده‌ای خارجی برای انتقال روغن‌های سبک، رزین‌ها، حلال‌ها و سایر سیالاتی که به دبی یکنواخت و فشار بالا نیاز دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند
پمپ دنده ای ایران تولید
ساخت کشور:ایران
برند ایران‌تولید با کیفیت ساخت مناسب، خدمات پس از فروش گسترده و قیمت رقابتی، از گزینه‌های پرفروش و قابل‌اعتماد بازار ایران است. شرکت نقش‌جهان اصفهان نیز با تولید پمپ دنده‌ای، گیربکس، الکتروموتور و پمپ وکیوم، جایگاه خوبی در صنعت دارد.
پمپ آب خانگی نقش جهان
ساخت کشور:ایران
پمپ‌های نقش جهان ساخت ایران، با بدنه چدنی و دنده‌های فولادی، برای انتقال سیالات غلیظ طراحی شده‌اند. این پمپ‌ها به‌دلیل کیفیت ساخت خوب، قیمت مناسب و دسترسی آسان به قطعات، گزینه‌ای قابل‌اعتماد در صنعت محسوب می‌شوند.
پمپ دنده ای ریکمایر (Rickmeier)
ساخت کشور:آلمان
پمپ دنده‌ای Rickmeier آلمان با کیفیت ساخت بسیار بالا، مناسب صنایع سنگین است، اما در ایران به‌دلیل قیمت بالا و نبود خدمات، فقط در پروژه‌های خاص کاربرد دارد.
پمپ دنده ای کراخت (Kracht)
ساخت کشور:آلمان
پمپ دنده‌ای KRACHT ساخت آلمان، با دقت و دوام بالا در صنایع سنگین کاربرد دارد، اما در ایران به‌دلیل قیمت بالا و محدودیت خدمات، بیشتر در تجهیزات وارداتی استفاده می‌شود.
پمپ دنده ای دیوید براون (David Brown)
ساخت کشور:انگلیس
پمپ دنده‌ای David Brown ساخت انگلستان، با دوام بالا و طراحی صنعتی، بیشتر در تجهیزات سنگین و خاص استفاده می‌شود اما در ایران با محدودیت خدمات و قطعات مواجه است.
پمپ دنده ای اوبردورفر (Oberdorfer)
ساخت کشور:آمریکا
پمپ دنده‌ای Oberdorfer ساخت آمریکا، با طراحی فشرده و مقاومت بالا، مناسب مایعات شیمیایی و خورنده است؛ اما در ایران به‌دلیل وارداتی بودن، خدمات و قطعات آن محدود است.
پمپ دنده ای روتو فلوید (Roto Fluid)
ساخت کشور:هند
پمپ دنده‌ای روتو فلوید ساخت هند، با کیفیت متوسط و قیمت مناسب، گزینه‌ای اقتصادی برای صنایع سبک تا متوسط است اما خدمات و قطعات یدکی آن در ایران محدود و وابسته به واردکنندگان است.
پمپ دنده ای آرافن (Arafan)
ساخت کشور:ایران
پمپ دنده‌ای آرافن ساخت ایران، با کیفیت متوسط و قیمت مناسب، گزینه‌ای اقتصادی برای کاربردهای صنعتی سبک و متوسط است، اما خدمات و دسترسی به قطعات یدکی آن نسبت به برندهای بزرگتر محدودتر است.
فهرست مطالب
پمپ دنده ای (Gear Pump) یا پمپ غلیظ کش چیست؟
از انواع پمپ جابه جایی مثبت می توان به پمپ دنده ای اشاره کرد این پمپ مناسب مایعات با ویسکوزیته بالا می باشد از همین رو در ایران به آن پمپ غلیظ کش نیز می گویند چند نمونه از مایعات با ویسکوزیته بالا عبارتند از :روغن ،گریس،رزین که پمپ های معمولی قادر به پمپاژ این مایعات غلیظ نیستند به همین خاطر از پمپ دنده ای استفاده می کنیم.کارکرد پمپ غلیظ کش براساس دو چرخ دنده در گیر که یکی محرک و دیگری متحرک می باشدچرخش این چرخ دنده ها سبب مکش سیال و هدایت آن به سمت خروجی است.پمپ غلیظ کش تحت فشار و دبی ثابت کار می کند.
معرفی انواع پمپ دنده‌ای: ژیراتور، داخلی و خارجی
پمپ ژیراتور :
پمپ ژیراتور دارای دو چرخ دنده هم مرکز شامل چرخ دنده داخلی وخارجی می باشددر ساختار این نوع پمپ تعداد چرخ دنده داخلی یک عدد کمتر از چرخ دنده خارجی است با چرخش چرخ دنده ها فضای بین چرخ دنده های داخلی و خارجی به طور مداوم افزایش و کاهش پیدا میکند در قسمت ورودی پمپ فاصله بین دنده ها وقتی افزایش می یابد با ایجاد فضای خالی سیال به داخل پمپ مکش می شود و برعکس آن در بخش خروجی هنگامی که فاصله بین دنده ها کم می شود باعث فشرده شدن و هدایت سیال به سمت خروجی می شود. مداومت و پیوسته بودن حرکت چرخ دنده ها سبب انتقال سیال به طور نرم و یکنواخت می شود. طراحی کم حجم و جمع و جور این مدل پمپ آن را برای فضاهای محدود مناسب کرده است.همین طور دارای صدای کم و بدون لرزش نیز می باشد.
کاربرد پمپ ژیراتور
پمپ‌های روغن موتور خودرو
سیستم‌های هیدرولیکی کوچک
تجهیزات پزشکی و صنعتی با نیاز به جریان مداوم و یکنواخت
انتقال مایعات سبک با ویسکوزیته پایین تا متوسط
پمپ دنده ای داخلی
نوعی پمپ جابه جایی مثبت که از دو چرخ دنده که چرخ دنده داخلی (کوچک تر )دورن یک چرخ دنده خارجی که بزرگتر است قرار دارد این دو چرخ دنده توسط یک جداکننده هلالی شکل جدا می شوند این جدا کننده مابین چرخ دنده ها قرار می گیرد وباعث جدا شدن مسیر ورود وخروج می شود.هنگامی که چرخ دنده داخلی به چرخش در می آید چرخ دنده خارجی هم حرکت می کند. در قسمت ورودی با افزایش فاصله بین دنده ها سیال به داخل مکش می شود و بین دنده ها و دیواره پمپ حرکت می کند در قسمت خروجی فاصله بین دنده ها کم ودر نتیجه فشار روی سیال باعث خروج سیال می شود وجود جدا کننده هلالی شکل مانع از برگشت سیال به قسمت ورودی می شود.
کاربردهای پمپ دنده‌ای داخلی
- صنایع غذایی به منظور انتقال مواد غلیظ مانند سس ،خمیر پاستا ،شیره یا عصاره های چسبناک
- صنایع شیمیایی و پتروشیمی به منظور جابه جایی دقیق سیالات با فشار بالا
- صنایع رنگ وچاپ برای جابه جایی رنگ، جوهر، رنگ‌دانه و سایر مواد با ویسکوزیته بالا
- صنایع شوینده و آرایشی برای پمپاژ صابون مایع، گلیکول‌ها و ترکیبات بهداشتی
- سیستم‌های روغن‌کاری صنعتی و موتورها به منظور تأمین روانکاری مداوم در فشار بالا برای قطعات متحرک
پمپ دنده‌ای خارجی
ساختار پمپ غلیظ کش خارجی به گونه ای است که از دو چرخ دنده هم اندازه تشکیل شده که به طور همزمان در کنار یکدیگر می چرخند یکی از چرخ دنده ها به طور مستقیم به موتور متصل است و نقش محرک را دارد و دیگری با حرکت چرخ دنده دیگر حرکت می کند و هرزگرد نام دارد چون در این مدل پمپ ها از دو چرخ دنده هم اندازه که به طور همزمان می چرخند تشکیل شده و دو طرفه بودن مسیر عبور میزان سیال عبوری معمولا بیشتر از دو مدل پمپ روغن دنده ای داخلی و ژیراتور می باشد. معمولا در سیستم هایی که نیاز به جریان بالاتر وفشار پایدار دارند از این مدل پمپ دنده ای خارجی استفاده می کنند. در کل کاربردهایی نظیر انتقال روغن های صنعتی ،مواد شیمیایی و پمپاژ سوخت هایی مانند دیزل را برعهده دارد به طور کل برای سیالات با ویسکوزیته پایین یا متوسط (مثل روغن‌ها و سوخت‌ها) مناسب‌تر است.
اجزای تشکیل دهنده پمپ روغن دنده ای
| جزء پمپ دنده‌ای | توضیح و وظیفه |
|---|---|
| چرخ‌دنده‌ها (Gears) | دو چرخ‌دنده اصلی (محرک و هرزگرد) که سیال را جابجا می‌کنند |
| بدنه پمپ (Pump Housing) | محفظه‌ای که چرخ‌دنده‌ها داخل آن می‌چرخند و مسیر سیال را محدود میکند |
| شفت محرک (Drive Shaft) | انتقال نیروی موتور به چرخ‌دنده محرک |
| یاتاقان‌ها (Bearings) | نگهداری و کاهش اصطکاک شفت‌ها و چرخ‌دنده‌ها |
| واشرها و آب‌بندها (Seals) | جلوگیری از نشت سیال و ورود آلودگی‌ها |
| پوسته جلو و عقب (Covers) | پوشش نگهدارنده اجزاء داخلی و محدودکننده فضای چرخ‌دنده‌ها |
| محفظه‌های روغن‌کاری (Lubrication Chambers) | کمک به روانکاری چرخ‌دنده‌ها و یاتاقان‌ها برای عملکرد بهتر |
مزایای پمپ روغن دنده ای
- توانایی عملکرد در دو جهت
- مناسب برای سیالات با لزجت‌های مختلف
- فقط دو قطعه متحرک
- طراحی ساده، نگهداری آسان
- کاربرد در وسایل نقلیه
- مقاومت بالا در برابر کاویتاسیون
- افت فشار ناچیز
- نیاز نداشتن به کالیبراسیون مکرر
- قیمت مناسب
معایب پمپ های دنده ای
برای معایب پمپ های دنده ای به سه مورد می توان اشاره کردکه در ادامه توضیح می دهم:
- به علت تماس مستقیم فلز با فلز و عبور سیالات خورنده امکان ساییده شدن دنده ها وجود دارد که باعث اختلال در عملکرد پمپ می شود و خیلی از اوقت چون ساییدگی زیاد است بعد از تعمیر هم ممکن است عملکرد پمپ مثل اول نشود ونیاز باشد پمپ را تعویض کنیم.
- استفاده از این پمپ های دنده ای به دلیل ایجاد صدای بالا ونویز ممکن است باعث شود مناسب مکان های پزشکی یا آزمایشگاهی نباشد .این صدا بر اثر نابالانسی نیروهای شعاعی و شدت جریان بالا در پمپ باشد.
در هر دور چرخش میزان حجم سیال جابه جا شده یکسان است و قابلیت تنظیم میزان دبی در هر چرخش وجود ندارد و براساس فاکتور هایی مانند ابعاد و تلورانس طراحی تعیین می شود.
معیارهای اصلی انتخاب پمپ دنده‌ای
نوع سیال :با توجه به نوع سیال (ویسکوزیته ،خورندگی و وجود ذرات جامد) باید پمپ غلیظ کش مناسب را انتخاب کرد برای مثال برای سیالات با ویسکوزیته بالا همانند روغن غلیظ یا رزین باید پمپ های با گشتاور بالاتر انتخاب کرد و برای مواد خورنده باید جنس متریال مقاومت بالایی در برابر خوردگی داشته باشند مانند فولاد ضد زنگ یا آلیاژهای خاص
دبی مورد نیاز :پمپ های دنده ای معمولا حجم ثابتی را منتقل می کنند و دبی ثابتی دارندکه متناسب با سرعت پمپ می باشد و در کل مفهوم دبی یعنی میزان حجمی از مایع که پمپ در واحد زمان منتقل می کند که برحسب لیتر در دقیقه و مترمکعب در ساعت می باشد.
فشار کاری سیستم :مقدار فشاری که مورد نیاز است تا سیال را در مسیر لوله کشی و تجهیزات جابه جا کند این فشار را پمپ ایجاد می کند که اگر فشار کم باشد جریان کاهش می یابد و اگر خیلی بالا باشد ممکن است پمپ آسیب ببیند.برای فشارهای متوسط تا بالا پمپ های دنده ای خارجی پاسخگو هستند.
درجه حرارت سیال:دما از جمله عوامل تاثیرگذار بر جنس اجزای داخلی مانند یاتاقان ها ،آببند و بدنه می باشد.
نحوه نصب و شرایط محیطی:در دسترس بودن پمپ برای نگه داری دوره ای ،شرایط محیطی همانند تابش مستقیم نور خورشید ،رطوبت محیط ،ابعاد فضا همگی عواملی هستند که باید در نظر گرفته شوند.
تعمیرات و نگهداری پمپ دنده ای:
- بازرسی دوره‌ای دنده‌ها و پوسته :در بررسی دوره ای محفظه پمپ و چرخ دنده های را چک کنید تا در صورت ترک خوردگی وفرسایش اقدامات لازم را انجام دهید.
- کنترل روغن‌کاری شفت‌ها و یاتاقان‌ها:برای جلوگیری از سایش شفت ها و یاتاقان بهتر است از روغن های روان کار مناسب استفاده شود یا در صورت نیاز به تعویض به موقع این کار را انجام دهید.
- بررسی نشتی‌ها:از از سالم بودن اورینگ‌ها، آب‌بندها و فلنج‌ها با بازدید دوره ای اطمینان پیدا کنید.
- تمیزکاری منظم:برای جلوگیری از وجود رسوبات در ورودی وخروجی پمپ
- تنظیم شیر اطمینان: اطمینان از عملکرد صحیح شیر برای جلوگیری از افزایش فشار بیش از حد.
- صدای غیر عادی ولرزش :لرزش و صدای زیاد علائم خرابی پمپ می باشد
سوالات متداول
پمپ دنده‌ای یا پمپ غلیظ‌کش یکی از انواع پمپ‌های جابجایی مثبت است که برای انتقال انواع سیالات، به ویژه سیالات غلیظ و ویسکوز، استفاده می‌شود. این پمپ با چرخش دنده‌ها، سیال را با فشار یکنواخت و بدون نوسان منتقل میکند.
معمولاً پمپ‌های دنده‌ای برای سیالات پاک و غیر ساینده طراحی شده‌اند. برای انتقال سیالات خورنده یا دارای ذرات معلق بهتر است از پمپ‌های مخصوص یا با متریال مقاوم استفاده شود تا سایش قطعات کاهش یابد.
در پمپ دنده‌ای دبی خروجی ثابت است و وابسته به فشار نیست. برای تغییر دبی معمولاً باید سرعت موتور یا دور چرخش دنده‌ها را تنظیم کرد.
به دلیل سرعت نسبتا پایین چرخش دنده‌ها در پمپ غلیظ‌کش و طراحی دقیق، ریسک کاویتاسیون کاهش می‌یابد و پمپ عملکردی پایدار دارد.
ویسکوزیته سیال، نوع سیال (خورنده یا غیرخورنده)، دبی و فشار مورد نیاز، دمای کاری، و جنس قطعات پمپ از عوامل کلیدی انتخاب هستند.
بله، پمپ‌های دنده‌ای به دلیل توانایی جابجایی سیالات با ویسکوزیته بالا، گزینه مناسبی برای انتقال رزین‌ها، روغن‌های سنگین و دیگر سیالات غلیظ صنعتی هستند.
بله، به دلیل تماس فلز به فلز در چرخ‌دنده‌ها، مراقبت منظم، روانکاری و بررسی سایش قطعات برای حفظ عمر مفید پمپ ضروری است.