برند مونوپمپ
مونو پمپ نخستین بار در سال 1930 توسط رنه مویانو معرفی شدند و امروزه به عنوان یکی از پمپ‌های جابجایی مثبت پرکاربرد شناخته می‌شوند. این پمپ‌ها با طراحی خاص روتور و استاتور خود، توانایی انتقال سیالات غلیظ و مواد ساینده مانند لجن، دوغاب، خمیر کاغذ، مواد غذایی و حتی نفت سنگین را به شکلی یکنواخت و بدون ضربان دارند. استحکام بالا و کارایی ثابت باعث شده مونوپمپ در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب و صنایع غذایی جایگاه ویژه‌ای داشته باشد.
در این صفحه برندهای مطرح مونوپمپ را بر اساس کیفیت ساخت، گارانتی در ایران، دسترسی به قطعات یدکی، میزان فروش، سطح قیمت و ارزش خرید نسبت به عملکرد بررسی می‌کنم و در ادامه به معرفی چیستی، نحوه عملکرد و نکات مهم انتخاب این پمپ‌ها می‌پردازم.
مونو پمپ بهلول (Bohlul)
ساخت کشور:ایران
مونوپمپ بهلول (Bohlul) با بیش از ۴ دهه سابقه، بزرگ‌ترین تولیدکننده داخلی مونوپمپ است. کیفیت ساخت بالا، خدمات پس از فروش گسترده، قیمت رقابتی و دسترسی آسان به قطعات، این برند را به یکی از پرفروش‌ترین گزینه‌های بازار ایران تبدیل کرده است.
مونو پمپ اینوکسپا (Inoxpa)
ساخت کشور:اسپانیا
این مونوپمپ‌های Inoxpa (اسپانیا)، با استحکام استیل 316، آب‌بند مکانیکی دوبل و طراحی بهداشتی، مناسب صنایع غذایی و دارویی هستند؛ خدمات و قطعات در ایران ارائه می‌شود و همواره ارزش خرید مناسبی دارند.
مونو پمپ نچ (Netzsch)
ساخت کشور:آلمان
مونوپمپ Netzsch Nemo: محصولی با کیفیت آلمانی عالی، راندمان زیاد و مناسب برای صنایع دقیق؛ دسترسی جهانی به قطعات دارد، اگرچه خدمات در ایران محدودتر است، اما ارزش خرید خوبی به‌ویژه برای کاربردهای حساس دارد.
فهرست مطالب
مونو پمپ چیست؟
مونو پمپ که با نام های پمپ اسکرو، پمپ حفره‌ای یا پمپ ماردونی هم شناخته می شود نوعی پمپ جابه جایی مثبت محسوب می شود که برای جابه جایی سیالات با ویسکوزیته بالا و غلیظ و دارای ذرات معلق استفاده می شود .این مدل پمپ درون خود یک روتورمارپیچ فلزی دارد که درون استاتور انعطاف‌پذیر می چرخد و درنهایت سیال به طور یکنواخت و بدون ضربه از مسیر ورودی به سمت خروجی انتقال پیدا می کند.از ویژگی های مهم این مدل پمپ عبارتند از :انتقال مایعات غلیظ با ویسکوزیته بالا( مانند لجن ،دوغاب و… )،انتقال مایعات خورنده،جریان خروجی یکنواخت وبدون پالس به دلیل همین ویژگی ها در صنایع مختلفی مانند نفت و گاز، پتروشیمی، صنایع غذایی و دارویی، آب و فاضلاب کاربرد گسترده ای دارد.
عملکرد مونوپمپ
از قطعات اصلی این پمپ می توان به روتور و استاتور اشاره کرد در واقع روتور یک مارپیچ فلزی که داخل محفظه استاتور قرار گرفته و می چرخد و مکانیزم عملکرد پمپ اسکرو به این صورت است که سیال با چرخش روتور مارپیچی وایجاد حفره ها(همان فضای خالی) و باز شدن آن هاو کاهش فشار در فضای ورودی به داخل پمپ مکش می شود ووارد فضای بین روتور واستاتور می شود.وقتی روتور مارپیچی می چرخد سیال باحرکت بین حفره های مارپیچی به سمت خروجی هدایت می شود با هربار چرخش روتور مقدار مشخصی از مایع انتقال داده می شود وهمین باعث جریان یکنواخت و بدون ضربه در خروجی پمپ می شود وسیال در نهایت با میزان فشار کنترل شده از خروجی خارج می شود.
عوامل تاثیر گذاربرقیمت پمپ اسکرو
در هنگام خرید مونو پمپ یکی از مواردی که مورد توجه قرار می گیرد قیمت پمپ اسکرو می باشد عوامل تاثیر گذار بر قیمت پمپ اسکرو (مونوپمپ / پمپ حفره‌ای / پمپ ماردونی) عبارتند از :کیفیت ساخت وبرند سازنده،گارانتی و خدمات پس از فروش ،جنس استاتور و روتور،ابعاد و ظرفیت پمپ،نوع سیال و شرایط کاری و تجهیزات جانبی وسیستم کنترل که در هنگام خرید پیشنهاد می شود این موارد را در نظر گرفته و سپس خرید انجام دهیم.
کاربرد پمپ اسکرو
با توجه به توانایی پمپ اسکرو در جابه جایی سیالات غلیظ، دوغاب‌ها، لجن و مواد ساینده و همین طور جابه جایی این مواد به صورت یکنواخت و بدون پالس،قابلیت جابه جایی سیالات خورنده و توانایی تطبیق با فشار ودبی های مختلف سبب شده که در صنایع مختلف کاربردهای خاص خودرا داشته باشد که درزیر به چند نمونه اشاره می کنیم.
- صنایع غذایی و دارویی:جابه جایی مواد غلیظ خوراکی همانند شکلات، خمیر، سس، شیر غلیظ و شربت‌ها
- صنایع شیمیایی و پتروشیمی :موادخورنده، چسب‌ها، رزین‌ها و مایعات ویسکوز توسط این پمپ در این صنعت جابه جا می شوند.
- صنایع نفت و گاز:انتقال موادی مانند نفت سنگین، دوغاب‌های حفاری و مواد معدنی از طریق پمپ اسکرو انجام می شود.
- آب و فاضلاب: در صنعت آب وفاضلاب از این پمپ به منظور جابه جایی لجن، دوغاب و مواد جامد معلق در فاضلاب صنعتی استفاده می شود.
- صنایع کاغذ و نساجی:در این صنعت از این مدل پمپ به منظور جابه جایی خمیر کاغذ، رنگ و مواد افزودنی غلیظ استفاده می شود.
اجزای مونو پمپ
| قطعه | وظیفه |
|---|---|
| استاتور (محفظه) | ایجاد مسیر مارپیچی برای حرکت سیال، نگهداری روتور و حفظ فشار |
| روتور فلزی | چرخش داخل استاتور و انتقال سیال از ورودی به خروجی به‌صورت یکنواخت |
| میله‌های اتصال (Tie Rods) | اتصال استاتور به بدنه و حفظ هم‌محوری روتور |
| شفت (Shaft) | انتقال نیرو از موتور به روتور |
| یاتاقان‌ها (Bearings) | تحمل نیروی روتور و شفت، کاهش اصطکاک و تثبیت حرکت |
| پین‌ها و پیچ‌ها | فیکس کردن اجزا و جلوگیری از جابجایی ناخواسته |
| واشرها و اتصالات آب‌بندی (Seals / Gaskets) | جلوگیری از نشت سیال و محافظت از شفت و قطعات داخلی |
مزایای پمپ حفره ای
- این پمپ مناسب برای صنایع حساس می باشد زیرا این پمپ سیال را یکنواخت و بدون پالس منتقل می کند این یکنواختی جریان به دلیل وجودطراحی خاص روتور،استاتور انعطاف پذیر و حرکت جابه جایی مثبت می باشد.
- جابه جایی سیالات ویسکوز وغلیظ :ویژگی مهم این پمپ توانایی در جابه جایی سیالاتی مانند خمیر، دوغاب، لجن و مواد غذایی غلیظ بدون اینکه کارایی پایین بیاید.
- قابلیت تنظیم دبی و فشار:در این پمپ می توانیم با تغییر سرعت روتور و یا تغییر سایز آن دبی وفشار را کنترل کنیم.
- طول عمر بالا و تعمیر ونگه داری آسان :وجود طراحی اجزای ساده و همین طور استاتور انعطاف پذیر سبب شده که تعمیر و نگه داری از این پمپ آسان باشد و همین طور باعث افزایش طول عمر پمپ اسکرو هم شده است.
- قابل استفاده در صنایع مختلف: مونوپمپ قابل استفاده در صنایع مختلفی نظیر صنایع غذایی، دارویی، پتروشیمی، نفت و گاز و آب و فاضلاب می باشد.
معایب پمپ حفره ای
- استهلاک بالای استاتور:قابل ذکر است که استاتور از لاستیک یا الاستومر ساخته می شودوپس از مدت زمانی که کار کند براثر تماس با روتور دچار سایش می شود و نیاز دارد که تعویض شود.
- حساسیت به کارکرد خشک:پمپ قابلیت خشک کار کردن را ندارد و به دلیل تماس بین استاتور و روتور امکان اصحکاک در آن زیاد است ودر صورت خشک کار کردن امکان سوختن و آسیب دیدن آن زیاد است.
- ابعاد بزرگتر نسبت به دبی:به نسبت سایر پمپ های سانتریفیوژ این پمپ برای ظرفیت های بالاتر نیاز به ابعاد بیشتری دارد.
- محدودیت در دما و مواد شیمیایی:این پمپ در دماهای خیلی بالا برای انتقال برخی مواد شیمیایی که خاصیت خورندگی دارند ممکن است مناسب نباشد و آسیب ببیند.پس باید به نوع سیال در انتخاب پمپ توجه کرد.
- هزینه تعمیر ونگه داری بالا:در مقایسه با سایر پمپ ها نظیر سانتریفیوژ ودنده ای این پمپ ها به دلیل وجود قطعاتی مانند روتور و استاتور و تماس دائم آن ها با سیالات مختلف ممکن است زودتر آسیب ببینند و همین طور طراحی خاص وابعاد بزرگتر این پمپ ها هم دلیل دیگری بر هزینه های بالاتر تعمیرات این مدل پمپ ها می باشد.
- راندمان کمتر در دورهای خیلی بالا:مونو پمپ بیشتر مناسب برای دورهای کم تا متوسط می باشدو همچنین برای جابه جایی یکنواخت سیالات با فشار ودبی مشخص طراحی شده ووقتی سرعت خیلی بالا باشد امکان نشتی بیشتر و بازده هم کاهش می یابد.
تعمیر و نگهداری پمپ ماردونی
با رعایت اصول نگهداری پمپ ماردونی جلوی هزینه تعمیرات زیاد را می گیریم وبا تعمیر به موقع سبب افزایش طول عمر دستگاه می شویم برخی از مواردی که در بازدید های دوره ای باید به آن توجه شود عبارتند از :
- بازدید دوره ای از روتور و استاتور: به صورت دوره ای باید از روتور و استاتور بازدید شود تا دچار ساییدگی نشود و همچنین یاتاقان‌ها، شفت و کوپلینگ ها را هم بررسی کنیم.
- جلوگیری از کارکرد خشک:همیشه بایدسعی کنیم سطح میزان سیال ورودی را تحت کنترل داشته باشیم زیرا در صورتی که پمپ خشک کار کند باعث آسیب به روتور و استاتور می شود.
- کنترل سرعت پمپ:برای کنترل دور می توانیم متناسب با سیال اینورتر مناسب را استفاده کنیم زیرا درسرعت های بالا استهلاک قطعات افزایش می شود.
- نگهداری سیستم آب‌بندی:به صورت دوره ای باید سیستم آب بندی مانند اورینگ‌ها و مکانیکال سیل را بررسی کنیم و اگر آسیب دیده و نیاز به تعویض دارد انجام شود.
- تمیزکاری و پیشگیری از رسوب:پس از هر بار استفاده و جابه جایی سیالات غلیظ بهتر است پمپ را شست و شو دهیم .
- روانکاری مناسب :یاتاقان و قطعات مکانیکی بایدطبق دستوالعمل های سازنده توسط روغن های مناسب روانکاری شوند.
- ذخیره‌سازی صحیح:اگر به طور طولانی ازپمپ استفاده نمی کنید بهتر است که در محلی خشک ودور از رطوبت نگداری شود و پمپ را برای جلوگیری رسوب وخوردگی بهتر است از سیال کامل تخلیه کنیم.
عیب یابی مونوپمپ
| مشکل رایج | علت‌ها | راهکارها |
|---|---|---|
| کاهش دبی و فشار خروجی | ساییدگی روتور یا استاتور، نشتی داخلی، رسوبات در مسیر | تعویض استاتور، سرویس مسیر لوله‌کشی، رفع رسوبات |
| داغ شدن پمپ | کارکرد خشک، سرعت بیش از حد، سیال با ویسکوزیته نامناسب | کنترل سطح مایع، کاهش دور موتور، انتخاب پمپ متناسب |
| سروصدا و لرزش | تراز نبودن پمپ و موتور، شل شدن اتصالات، وجود اجسام خارجی | تراز کردن دستگاه، بررسی کوپلینگ و یاتاقان‌ها، تمیزکاری داخلی |
| نشتی اطراف شفت یا اتصالات | خرابی آب‌بند مکانیکی، فرسودگی اورینگ‌ها | تعویض کیت‌های آب‌بندی و اورینگ‌ها، تنظیم اتصالات |
| مصرف انرژی زیاد | اصطکاک زیاد به دلیل فرسودگی قطعات یا گرفتگی لوله‌ها | بررسی مسیر لوله‌کشی، تعویض قطعات فرسوده |
سوالات متداول
مونوپمپ (پمپ اسکرو یا پمپ حفره‌ای) یک پمپ جابجایی مثبت است که برای انتقال سیالات غلیظ، دوغاب‌ها، لجن و مواد غذایی پر ویسکوز استفاده می‌شود. این پمپ‌ها جریان یکنواخت بدون ضربه ارائه می‌کنند و در صنایع نفت، پتروشیمی، غذایی و دارویی کاربرد دارند.
این سه اصطلاح در واقع مترادف مونوپمپ هستند و همگی به پمپ‌های جابجایی مثبت تک‌مارپیچ اشاره دارند که سیال را با حرکت روتور مارپیچی داخل استاتور منتقل می‌کنند.
انتخاب مونوپمپ (پمپ اسکرو) بستگی به ویسکوزیته سیال، دما، فشار کاری، اندازه ذرات معلق و نوع سیال دارد. همچنین جنس روتور و استاتور، ظرفیت پمپاژ و نوع آب‌بند مکانیکی از فاکتورهای مهم هستند.
پمپاژ یکنواخت و بدون ضربه
امکان جابجایی سیالات غلیظ و ساینده
مصرف انرژی بهینه نسبت به حجم پمپاژ
امکان پمپاژ سیالات خورنده با انتخاب مواد مناسب
قیمت اولیه بالاتر نسبت به پمپ‌های سانتریفیوژ معمولی
نیاز به سرویس و نگهداری منظم استاتور و روتور
حساسیت به ورود هوا یا کاویتاسیون
بله، مونوپمپ‌های استیل ضدزنگ با استاتور بهداشتی (EPDM یا VITON) مناسب صنایع غذایی و دارویی هستند و با استانداردهای بهداشتی مطابقت دارند.
استفاده از سیال در دمای مناسب
روانکاری و نگهداری درست آب‌بندها
جلوگیری از کارکرد خشک یا ورود ذرات ساینده بیش از حد
سرویس دورهای روتور و استاتور
بله، مونوپمپ یا پمپ حفره‌ای قادر است تا ذرات ساینده و جامد معلق را بدون آسیب زیاد جابجا کند، به شرط اینکه اندازه ذرات از حد مجاز پمپ بیشتر نباشد.
سیالات با ذرات بسیار بزرگ یا مواد بسیار خورنده بدون محافظ مناسب ممکن است باعث آسیب به روتور و استاتور شوند؛ همچنین کارکرد خشک و بدون سیال باعث کاهش عمر پمپ می‌شود.
بدون دیدگاه